Đường dài trải rộng thênh thang
Tìm đâu được chốn bình yên Ta về
Cái Tôi trả lại nhân gian
Cái Tâm thanh tịnh ta mang bên mình
Trăm năm rồi cũng vô thường
Vật vờ ảo ảnh sầu vương bên mình
Chừng nào gột hết ưu phiền
Tâm hồn mở rộng mười phương Ta về.
Ảo mộng bên đời ôm sầu muộn
Níu kéo thời gian bóng sắp tàn
Hãy thanh thản đời như bạch hạc
Dẫu hoàng hôn sắp khuất sau đồi
Trong gió thoảng nghe mùi hoa cỏ
Ngạt ngào hương ngây ngất cõi lòng
Đêm thanh vắng nghe trăng mời gọi
Ta thả hồn say điệu dưới trăng.
Hạt bụi vô thường
Ngày nào tuổi trẻ sa trường
Khí hùng sinh tử chẳng màng hiểm nguy
Cuộc đời chung cuộc phù vân
Tay nâng hạt bụi vô thường hóa thân
Lời tình còn đọng sương đêm
Ánh trăng mơ ước mộng vàng còn vương
Phủi rồi một giấc mơ tan
Trăm năm rồi cũng vô thường qua đi.
Giữa đời một đóa sen
Hai tay dâng đóa sen hồng
Hương thơm ngào ngạt giữa trời bao la
Gần bùn chẳng đục sắc hoa
Thân cao đứng thẳng thắm màu hồng tươi
Nguyện đời như một đóa sen
Thân tâm an lạc ưu phiền trút đi.
Ý nghĩa hoa sen trong đạo Phật
1- Sen trắng là biểu tượng sự giác tâm, sự thuần hóa của nhân tính
2- Sen hồng là sự tôn trọng cao quý của Đức Phật, các Đấng Thế Tôn
3- Sen đỏ là sự thanh tịnh, lòng từ bi
4- Sen xanh chỉ trí tuệ tột đỉnh (nhận thức sự vô thường của cuộc sống hiện tại).
Theo thuyết nhà Phật, hoa sen mọc dưới bùn nhơ ví như tâm thức bị che lấp, khi ngoi lên khỏi
mặt nước tâm thức đã thoát khỏi sự mê lầm (đã thức tỉnh và đi vào con đường tu đạo).
Hoa sen nở trên mặt nước là sự giác ngộ, viên mãn. Phật không ở đâu xa, Phật ở ngay chính
trong cái thân vô thường của mỗi người. Xua đi dục vọng, phiền não, tị hiềm, ganh tị, thù hận...
Sen trí tuệ sẽ bừng nở, hương tâm Phật sẽ tỏa khắp thế gian.
HUỆ (đạo đức, tánh thiện) là gốc hạnh lành
SÂN (hung dữ, hung hăng)
SI (tham lam, dục vọng...) là gốc tội lỗi
Sự vui sướng chỉ trong một thời gian ngắn
Chính cái dục vọng, hung hăng đó là nguyên nhân thọ khổ.
Mùa thu thay áo mới
Thu đến ngoài sân đang thay áo
Lá vàng từng chiếc rớt bên thềm
Bên tách trà sen hương thơm ngát
Lòng tôi nghe ấm buổi hôm nay
Có phải vì lòng đang dịu lắng?
Việc đời chẳng nghĩ chuyện mông lung
Thu thay áo mới ngoài song cửa
Vài chiếc lá vàng nhẹ mưa bay
Cuộc đời thoảng qua như cơn gió
Chợt đến rồi đi vốn vô thường.
Nhứt Chi Mai (Cáo Tật Thị Chúng)
Thiền Sư Mãn Giác
Xuân khứ bách hoa lạc
Xuân đáo bách hoa khai
Sự trục nhãn tiền quá
Lão tùng đầu thượng lai
Mạc vị xuân tàn hoa lạc tận
Đình tiền tạc dạ nhứt chi mai.
Lời dịch:
Xuân đi trăm hoa rơi
Xuân đến trăm hoa nở
Việc đời qua trước mắt
Già theo đến trên đầu
Chớ bảo xuân qua hoa rụng hết
Đêm qua sân trước một nhành mai.
Thiền Sư Mãn Giác (1052 - 1096): Họ Nguyễn tên Trường, người xứ Trũng Chiển, làng
An Cách, con của Trung Thư Viên Ngoại Lang Hoài Tố, ham học. Hồi còn trẻ đã học hỏi
nhiều về Phật Giáo, được vua Lý Nhân Tông khen ngợi triệu vào cung và ban cho cho tên
Hoài Tín. Sau đó xuất gia, thuộc dòng thiền Vô Ngôn Thông, thế hệ thứ 8. Vua Lý Nhân Tông
và hoàng hậu rất mến trọng sư, cho xây một cảnh chùa cạnh cung Cảnh Hưng để tiện việc
tham hỏi về Phật học.
Thiền Sư mất năm 45 tuổi. Vua ban hiệu là Mãn Giác. Rất tiếc các sáng tác của sư không
còn giữ lại, chỉ còn một bài "Cáo Tật Thị Chúng" rất nổi tiếng trong Văn Đàn Việt Nam.
Ý nghĩa bài kệ nầy được làm ra trước khi Thiền Sư Mãn Giác viên tịch, có ý nhắc các
đệ tử rằng "Xuân đến thì trăm hoa đua nở, xuân đi trăm hoa rụng, đó là qui luật tuần hoàn,
như thiên nhiên có đến có đi, hoa có nở có tàn, con người có sinh, có diệt. Nhưng đừng
tưởng xuân qua hoa rụng hết, đêm qua sân truớc vẫn còn nhánh mai. Nghĩa là đừng tưởng
con người ra đi là kết thúc. Thực ra, cuộc đời vẫn tiếp diển theo qui luật thiên nhiên, mọi
người vẫn tiếp tục sống, cây cỏ vẫn tươi tốt trở lại sau mùa đông băng giá: Xuân qua, hạ đến,
thu sang, đông tàn, đó là qui luật của đất trời.
Đêm trời nhìn sao
Đêm trời nhìn ánh sao khuya
Khoảng không vô tận rụng vài ý thơ
Cõi buồn quanh quẩn đời nay
Nghe trong gió thoảng lời kinh gọi chào
Mộng đời ôm giấc cuồng say
Phủi rồi phút ấy gánh sầu nhẹ mang
Mai kia phút cuối đi về
Đường hoa nở rộ gót mềm bàn chân.
